onze schapenboet in de Hemmer
Doperszaaigoed door Hans Marseille
Johann Sebastiaan Bach was de lievelingscomponist van Albert Schweitzer. Voor hem was zijn muziek zeer inspirerend. Hij speelde het liefst orgel en naar zijn ziekenhuis in de tropen liet hij een piano mee verhuizen.
Mede doordat Johann Sebastian Bach twee keer getrouwd is geweest heeft hij veel kinderen gekregen. Maar in het gezin van Bach zijn ook veel kinderen gestorven. In het gezin van Bach stierven zomaar achterelkaar zeven kinderen in zeven jaartijd. Dat moet ongelofelijk ingrijpend zijn geweest. Hoe vaak ook gezegd wordt dat men in die tijd gewend was aan de dood van kleine kinderen, geloof ik daar niets van. Uit allerlei tijdsdocumenten blijkt dat de dood van een kind ook geweldig veel verdriet veroorzaakte. In 1726 stierf hun drijarig dochtertje Christiana Sophia. In 1727 stierf hun zoontje Ernestus Andreas, een paar dagen na zijn geboorte. In 1728 stierf hun zoontje Christian Gottlieb op de leeftijd van drie jaar. In 1730 stierf Christiana Benedicta een paar dagen na haar geboorte. En twee jaar later stierf Christiana Dorothea, nog geen twee jaar oud. In 1733 Regina Johanna toen ze bijna vijf jaar oud was en al kon lopen en praten. Op 7 november van 1733 stierf Johann August Abraham die twee dagen eerder geboren was.
Zoveel sterfgevallen in zo korte tijd moeten hem en zijn vrouw Anna-Magdalena wel heel erg aangepakt hebben. En het waren dan ook nog sterfgevallen waarbij voornamelijk kleine kinderen betrokken waren. Er is niets wat ouders meer aangrijpt dan de dood van een kind. Zo’n gebeurtenis blijft je altijd bij. Ik ken van dichtbij zo’n vader en moeder en als ik die spreek, dan kunnen we niet om de naam van hun kind heen. Als we afscheid nemen en zijn naam is niet uitgesproken, dan heb ik altijd het gevoel alsof ik op de plaats van ontmoeting iets vergeten ben. Dan heb ik altijd het gevoel dat ik terug moet om zijn naam nog even op te halen.
De Nederlandse schrijver Maarten ’t Hart is een echte Bach liefhebber. Hij vertelt dat in de muziek van Bach de dood vaak terugkomt, vooral in koralen. Zo zingt de bas in een cantate: ”Kom zachte dood en neem mij mee” En in een andere cantate wordt aan God bijna smekend gevraagd: “Lieve God, wanneer zal ik sterven?” Volgens Maarten ’t Hart zijn dit muzikaal gezien de mooiste stukjes van Bach. En soms lijkt het wel of er een doodsverlangen in door klinkt. Hij noemt dan bijvoorbeeld cantate 158 en 159 waarin gezongen wordt: “ Wereld adé, ik ben nu moe van jou”
Het is van alle tijden dat mensen zich laten inspireren, bemoedigen en troosten door muziek. Bij Doperszaaigoed zullen we aandacht aan de muziek van Bach besteden omdat Albert Schweitzer daar zo van hield.
